تأثیر درازمدت مالچ نفتی بر شاخص‌های تنوع زیستی ماکروفون خاک و پوشش گیاهی در منطقه جاسک

بخش­ وسیعی از کشور ایران در ناحیه خشک و نیمه‌خشک قرار دارد؛ از این نظر استان­ های متعددی در معرض هجوم ماسه ­های روان به هنگام وزش بادهای دائمی و فصلی هستند. یکی از روش ­های تثبیت ماسه­ های روان استفاده از مالچ نفتی است. در این پژوهش، تأثیر مالچ نفتی بر شاخص‌های تنوع، غنا و یکنواختی ماکروفون خاک و پوشش گیاهی در شهرستان جاسک استان هرمزگان مطالعه شد. داده‌های تحقیق شامل تراکم، تاج پوشش و غنای پوشش گیاهی و غنا و تنوع ماکروفون خاک است. پوشش گیاهی با استفاده از 60 پلات 5×5 مترمربعی و ماکروفون خاک نیز 80 تله گودالی (شیشه­ های حاوی پلی‌اتیلن گلایکول 50%) نمونه ­برداری شد. شاخص ­های غنا و تنوع زیستی نیز با استفاده از نرم­ افزار Past محاسبه شد. نتایج مقایسه شاخص ­های تنوع ماکروفون خاک نشان داد که غنای منطقه مالچ پاشی شده در دو فصل پاییز و بهار به ترتیب 9/2 و 5/16 برابر منطقه شاهد است. شاخص تنوع شانون و سیمپسون در منطقه مالچ پاشی شده نیز در فصل پاییز، به ترتیب 6/3 و 1/3 برابر منطقه شاهد بود. شاخص ­های تنوع منطقه مالچ پاشی شده در فصل بهار 15 برابر منطقه شاهد بود که بیانگر بیشتر بودن گونه­ های نادر ماکروفون خاک منطقه مالچ پاشی شده نسبت به منطقه شاهد است. نتایج تأثیر مالچ نفتی بر شاخص­ های غنا و تنوع زیستی پوشش گیاهی در دو منطقه ­مالچ ­پاشی شده و شاهد نیز بیانگر یکسان بودن تنوع پوشش گیاهی پس از گذشت 10 تا 14 سال از زمان مالچ پاشی در مناطق مورد مطالعه است.